خواندنا تێکستا ( هزرێن ب وێر و نەوێر ) یاهۆزانڤان (شەمال ئاكرەی) ل دویڤ بنەمایێ (ئەزموونا بەرێ) ل دەڤ (یاوس)ی

  • BANGEEN IBRAHIM HAMI *Dept. of Kurdish Language, College of Basic Education, University of Duhok, Kurdistan Region-Iraq
  • **KARZAN MOHSIN QADER **Dept. of Kurdish Language, College of Basic Education, Salahaddin University, Kurdistan Region-Iraq
Keywords: تیورا وەرگرتنێ، ئاسۆێێن چاڤەرێکرنێ، ئەزموونا بەرێ،قوناغێن شرۆڤەکرنێ، جۆرێن خواندەڤانان

Abstract

ئاسۆیێن چاڤەرێکرنێ ل دەف یاوسی ب بەرێ بونیادی یێ تیۆرا وەرگرتنێ دهێتە هژمارتن کو ئەڤە تێگەهەکێ نوییە بۆ دیتنا مێژوویی و شرۆڤەکرنا دیاردا ئەدەبی.

بنەمایێ (ئەزموونا بەرێ) ئێکە ژ وان بنەمایێن گرنگێن د ناڤ تیورا یاوسی دا کو گرنگیێ ددەتە باگراوەندێ رەوشەنبیرى و ئەدەبی یێ خواندەڤانى، واتە هەر خواندەڤانەکى کۆمەکا بریار و پیڤەران ل دەف وى هاتینە چەسپاندن و بووینە ئەزموونەک ل دەڤ وى کو دەقەکى د خوینیت و چاڤەرێی وێ گونجاندنێ دکەت د ناڤبەرا ئەزموونا بەرێ یا خواندەڤانى و  ئاسۆیێن چاڤەرێکرنێن دەقیدا.

پێرابوونێن ڤى بنەمایێ ئەوە کو گرنگیى ب ئەزموونا بەرێ یا خواندەڤانى ل دەمێ شرۆڤەکرنا هەر دەقەکێ شعرى ددەت . مە دڤێ ڤەکولینێدا بزاڤ کرییە ئەڤى بنەمایی ل سەر دەقەکێ شعرى یێ نویخاز ئەوا ل ژێرناڤونیشانێ (هزرێن ب وێر و نەوێر) یا هۆزانڤان (شەمال ئاکرەی) پراکتیزەبکەین، بۆ ڤێ چەندێ ئەم پێدڤى ب پراکتیزەکرنا  چەند لایەنەکێن ڤى بنەمایینە ل سەر دەقێ شعریێ ناڤبرى برێکا دوو قوناغێن سەرەکى: (قوناغا بەرى شرۆڤەکرنێ) و (قوناغا پشتى شرۆڤەکرنێ) ل دەڤ هۆزانڤانێ ناڤبرى.

ژبەر ئەوا  ل سەری مە دیاركری ، مە سێ جۆرێن خواندەڤانا هەلبژارتینە (مامۆستایێ زانكویی، رەخنەگرەكێ ئەدەبی، قوتابییێ زانكۆیی) و ئەڤ بنەمایێ مە ئاماژە پێدایی ب هەموو سروشت و رەهەندێن وێڤە مە هندەك پرسیار ئاراستەیی هەر سێ جۆرێن خواندەڤانان كرینە.

Downloads

Download data is not yet available.

References

ژێدەر ب زمانی کوردی:
ئاوارە فریدون قادر، (٢٠٢٢) ، شیکاریەکى شیعری نوێی کوردى لە نێوان (١٩٧٠-١٩٩١) بە پێی میتودی هەلوەشاندنەوە، نامەى دکتورا، زانکۆى سلێمانی، کولیژى زمان، بەشی کوردى.
ئەرخەوان محەمەد عوبێد (2013) ، ئاوێتەبوون و لێكدانەوەی شیعری (نالی) بە نموونەوە، چ 1، كۆمەلەی رۆناكبیری كۆمەلایەتی كەركوك، كەركوك.
شەمال ئاکرەیى ، (٢٠١٠) ، چاخێ روژ د پەیڤت، ئێکەتیا نڤیسەرێن کورد تایێ دهوک، دهوک.
علی حسێن طاهر، شنو محمد محمود، (2012) ، زاراوەى ئاسۆی چاوەرواني و خويێندنەوەى دەقی شيعری،گوڤارا زانکۆیا سلێمانى، ژمارە (٣٣) ، کانوونا دوویێ، بەشێ B.
ژێدەر ب زمانی عەرەبى:
الاخضر بن السائح، (2012): سرد المرأة وفعل الكتابة، دراسة نقدية في السرد واليات البناء، دار التنوير، الجزائر.
بشرى موسى صالح، (2000) ، نظرية التلقي اصول وتطبيقات، الطبعة الاولى، المركز الثقافي العربي، دار البيضاء، المغرب.
حسن البنا عزالدين، (2008) ، قراءة الاخر / قراءة الانا، نظرية التلقي وتطبيقاتها، الهيئة العامة للثقافة، القاهرة.
سامي اسماعيل، (2002): جماليات التلقي، الطبعة الثانية، المجلس الاعلى للثقافة، الثاهرة، مصر.
سلسة ندوات و مناظرات رقم (24) ، (1970) ، منشورات كلية الاداب و العلوم الانسانية بالرباط، جامعة محمد بن الخامس، مملكة المغربية، نظرية التلقي اشكاليات و تطبيقات.
روبرت هولب، (2000): نظرية التلقي: مقدمة نقدية، ترجمة: عزالدين اسماعيل، النادي الادبي الثقافي، جدة.
عبدالناصر حسن محمد، (2002) ، نظرية التلقي بين ياوس و ايزر، كلية الاداب، جامعة عين الشمس، مصر.
عبدالناصر حسن محمد، (1999) ، نظرية التوصيل وقراءة النص الادبي، المكتب المصري لتوزيع المطبوعات، القاهرة، مصر.
هانس روبرت ياوس، (2004) ، جمالية السرد من اجل تأويل جديد للنص الادبي، ترجمة: رشيد بن جدو، المشروع القومي للترجمة.
مراد حسن فطوم، (2013) ، التلقي في النقد العربي القرن الرابع الهجري، الهيئة العامة السورية للكتاب، دمشق.
Published
2023-11-30
How to Cite
HAMI, B. I., & QADER, **KARZAN M. (2023). خواندنا تێکستا ( هزرێن ب وێر و نەوێر ) یاهۆزانڤان (شەمال ئاكرەی) ل دویڤ بنەمایێ (ئەزموونا بەرێ) ل دەڤ (یاوس)ی. Journal of Duhok University, 26(2), 951-960. https://doi.org/10.26682/hjuod.2023.26.2.56
Section
Humanities and Social Sciences